Prads alpins

Il stgalim alpin tranter 2100 fin 2500 m porscha in spazi da viver varià per plantas ed animals

Sin ils prads alpins vivan tant plantas che prefereschan lieus pli bass, sco era spezias arcticas alpinas che vivan er en las autas muntognas. Tut segund il terren, il clima local, l’exposiziun e l’autezza sa sviluppan en detagl maschaidas da spezias fitg differentas che nus numnain societads da plantas. Quellas documenteschan in stadi da concurrenza mumentan tranter las spezias. La cumposiziun da las societads da plantas è in process dinamic. Enfaifer quel po sa sviluppar in stadi d’equiliber optimal tranter il terren, il clima e la flora.

E020 Bild&Text mit Links Element
Girlandenrasen bei Margunet Girlandenrasen bei Margunet

Tschispets da ghirlandas

Là nua ch’il terren sa glischna, sa furman tals dissegns remartgabels.

La primavaira durant la marschauna sa sdreglia la part sura dal terren e sa maschaida cun aua da naiv. Quella na po betg ir a fund, perquai che la terra suten è anc schelada. Durant insaquants dis sa ruschna il terren a la surfatscha intgins centimeters aval. Cura che l’entir terren è sdreglià, po l’aua da naiv defluir meglier ed ils moviments chalan.

Cuntrari als currents da terra n’èn ils tschispets da ghirlandas betg in fenomen da la schelira permanenta. Els sa furman, perquai che la terra schela e sa sdreglia cuntinuadamain. Las tschintas da plantas da las ghirlandas stabiliseschan la spunda ed impedeschan l’erosiun.

Intginas plantas spezialistas s’adatteschan als moviments da la terra. Ils pastgs e las flurs che creschan sin il frunt da la ghirlanda vegnan onn per onn smatgadas suten e cuvertas. L’erica, il charetsch plimatsch, la seslaria blaua e la feglia-chamutsch pon surviver, perquai ch’ellas èn ablas da s’adattar cuntinuadamain a la situaziun.

La grondezza da las ghirlandas dependa da la pendenza, da la cumposiziun dal terren e dal cuntegn d’aua. Sin spundas fitg stippas èn las ghirlandas grondas e pon magari era rumper en il punct il pli bass.

E020 Bild&Text mit Links Element
Pilz im Fokus Pilz im Fokus

Simbiosa

Las ragischs ed ils bulieus coopereschan.

Grazia a la simbiosa da las ragischs cun ils bulieus (micorrhiza) cuntanschen las plantas alpinas in meglier provediment da nitrogen. Tras ses tessì da fils absorbescha il bulieu surtut nitrogen e nutrescha cun quel la planta. Percunter profitescha il bulieu da la circulaziun da las substanzas nutritivas da la planta.

Cunquai che las temperaturas èn pli bassas en l’auta muntogna, sa decumpona il material vegetal pli plaun ch’en la val e damai sa retardescha era la furniziun da substanzas nutritivas en il terren. La planta alpina cumpensescha quest dischavantatg cun agid da ses sistem da ragischs extendì e la simbiosa cun ils bulieus.

Ils tieus alpins furman ina simbiosa cun passa 20 differents bulieus. Grazia a questa varietad pon ils tieus fitgar pe en differents terrens fitg povers.

E020 Bild&Text mit Links Element

Ina varietad da furmas e colurs

Numerusas plantas vegnan a frida il meglier cun las cundiziuns da viver sin il stgalim alpin.
Ina tura da Margunet u da Buffalora sin il Munt la Schera ans dat in’impressiun da questa varietad mirvegliusa. Il meglier temp per talas turas è la fin da zercladur/entschatta da fanadur. Il temp da fluriziun po sa spustar tenor la situaziun da l’aura e da la naiv per 1 fin 3 emnas.En il Parc Naziunal chattain nus la pli gronda varietad da seslaria blaua sin spundas chaudas sco sin Margunet. Las numerusas terrassas pitschnas da las tschispets da ghirlandas èn l’entschatta fanadur en plaina fluriziun. Las plantas ston dar en egl, sch’ellas vulan ch’ils insects las chattian. Quai n’è però betg la suletta raschun per la colur intensiva. I dat era spezias che sa multiplitgeschan senza l’agid dad insects.In ulteriur aspect impurtant è la protecziun cunter la radiaziun ultravioletta. Il blau intensiv da la giansauna da Clusius (gentiana clusii) deriva da la substanza antocian che protegia la planta sco ina crema da sulegl. Pli ad aut è era la radiaziun pli ferma ed er l’intensitad da las colurs crescha. 

To top